dinsdag 3 februari

We rijden naar Sint-Martens Latem. Grégory, Michel en Yannick willen in Sint-Martens Latem filmen. Michel en Yannick hebben dekens om (de dekens van unit 5), Gregory is in oranje werkkiel en tilt een emmer met restanten van unit 5. Z'n oranje kiel zit vol zwarte vlekken en heeft een naam trouwens: Marcel. Ze maken grapjes, hebben geen idee hoe je van Gent naar Latem rijden moet. Er zijn twee routes. Ik neem de pittoreske route, via de watersportbaan, dan Afsnee en de brug over de autosnelweg, heb het traject zo vaak gedaan dat ik er niet eens bij hoef na te denken. We belanden voor het verkeersbord waar Latem begint. De regio is semi-agrarisch, villa's grazen aan de straatkant, 't is een desolate plek. Ze stappen uit, filmen. Wat kan je doen. Grégory torst een emmer met as, Yannick en Michel hebben dekens om, Jerome hanteert de camera. Ze knielen en strooien de as op de openbare weg. We rijden naar het rondpunt en laten de auto's op een parkeerplaats vlakbij een kledingzaak. Wat ze van plan zijn weet ik niet. Wat wil je weten, wat we weten, verdoemenis. Jerome filmt, Yannick, Grégory en Michel stappen over het asfalt. Wat we weten: ze stappen naar het kerkje. Aan het rondpunt knielen ze voor een Porsche. 'Vive la Porsche,' prevelt Michel', 'vive la Porsche, vive la Porsche.' De nummerplaat van de Porsche: CSM427. Een taxushaag bakent de wegrand af. Jerome filmt. Er is de etalage van een juwelierszaak, bijouterie Foulon, en naast de parking van L'Homard Bizarre een kreeft van brons.
We betreden de dorpskern. Hier is nog meer brons. Latem bulkt van het brons. Meesterwerkjes: een kreeft, een zwangere vrouw, het half in de bodem van een weide weggezonken kadaver van een liggend naakt. Op een van de straathoeken vlakbij het kerkje is een ING vestiging. Ook dit is Latem, de banksector is er goed vertegenwoordigd, hier wonen mensen die zich beperken tot het geld dat ze hebben.
Yannick en Michel knielen voor de ingang van De Klokkeput. Klanten verlaten het restaurant, kijken toe, stomverbaasd. Jerome filmt, Grégory stapt heen en weer. Wat verderop is een pastorij.
De dorpskern van Sint-Martens-Latem, met het witte kerkje - en om het kerkje een muur van witte baksteen en de bomen en het gazon en een ING vestiging op een van de straathoeken - wordt gedomineerd door het politiekantoor. Het is een gigantisch bouwsel, witte muren, een postmodern obstakel pats midden de dorpskern. Op het gazon bevindt zich een beeldhouwwerk. Michel gaat op de knieën voor een motor, een Aprilia Classic met donkerblauw koetswerk. Terwijl Yannick en Grégory doorstappen, neemt Michel even de tijd om te knielen voor een in het gazon ingewerkte inscriptie, een verweerd stuk arduin met het karakter van een graftombe waarop de namen vermeld staan van een aantal plaatselijke notabelen. We stappen over het gazon. Het gras is aangedikt met mossen, een sponzig tapijt. Ter linkerzijde, halverwege de trechter, werd een versregel van Karel van de Woestijne aangebracht op de witte muur:

stilte is de stelligheid
die nooit begeeft

Yannick, Grégory en Michel stappen naar de doorgang. Er is een wegje dat linksop tot aan de oever van de Leie gaat. Ze keren op hun passen en knielen voor de versregel van Karel van de Woestijne. La silence, une sureté qui jamais ne succombe. Ze werpen de as, Jerome filmt, we stappen over het dikke mostapijt, passeren het politiekantoor. Een van de functionarissen zit vlakbij het raam, kijkt geamuseerd om.
Aan de andere rand van het dorpsplein is een brons van Karel Van de Woestijne. We stappen naar de Leie. Ze herhalen het ritueel, Yannick en Michel knielen, strooien as, Grégory torst de emmer en geeft commentaar, Jerome staat onder een appelaar, filmt. Appelaars, zwart van de winterse regenbuien, grappige wilgjes, rietvelden, drassige weiden. Een vlok eenden waait over de Leiebocht. Waterhoenen stappen over het weiland aan de andere oever, een dertigtal, ze gaan met z'n allen te water, bootjes van zwart papier met naarstig peddelende pootjes. Yannick en Michel knielen, gooien de as, Jerome filmt, de as tuimelt over het pittoreske landschap.